Konuşma geriliği; çocuğun konuşma becerilerinin akranlarına göre belirgin derecede geri kalmasıdır.
Aylara göre konuşmanın normal gelişimi:
2. ay mırıldanma, yabancılara gülücük sese yönelme
3. anlamlı olmayan sesler çıkarma
4. ay gülme
6.ay sesli harfleri tekrar etme
9.ay sessiz harfleri tekrar eder
12.ay tek kelimeleri söyler
15.ay eliyle gösterip anne baba dışında kelimeleri söyler
18.ay 10 kelimeye kadar söyler
21.ay iki kelimeli cümleler
24.ay ihtiyaçlarını anlatacak kadar en fazla 3 kelimeli cümleler kurar
30.ay kendini ben diye tanımlar ve adını bilir
36.ay sayıları bilir konuşmaları anlaşılır olur
4 yaş olayları hikâyelendirir
KONUŞMA GERİLİĞİ SEBEPLERİ
Anatomik sebepler
Beyin hasarı
Anne karnında geçirilen enfeksiyonlar
Mikrosefali ( baş çevresi küçüklüğü )
Yarık damak
Enfeksiyonlar
Menenjit
Tekrarlayan orta kulak enfeksiyonu
Kimyasal ajanlara maruz kalma
Gebelikte alkol kullanma
Yenidoğan sarılığı
Travma
Kafa travması
İntrakaranial kanama
Damar tıkanıklığı ile seyreden hastalıklar
Metabolik
Otizim
Noromüsküler gelişim hastalıkları
Çevresel
En sık görülen nedenleri: zekâ geriliği, işitme kaybı, gelişimsel dil becerileri kaybı, otistik hastalılardır.
KONUŞMA GERİLİĞİNE YAKLAŞIM
Konuşma geriliği olan çocuklarda konuşmaları algılanmasında ve sesleri duymasında problem olmadığı tespit edilmelidir. Detaylı bir muayene sonrası başka becerilerinde gecikme olup olmadığı belirlenir. Genetik, metabolik, kas sinir hastalığı açısından araştırılır. Bulunan konuşma geriliğine yönelik tedavi planlanır.
KONUŞMA GERİLİĞİNDE KLİNİK İPUÇLARI
Çocuğun ilk sözcüğünü, anlamlı sözcüğünü ve anlaşılır konuşması ne zaman söylediği
İşitme ve görme problemi varlığı
Nörolojik gelişimi normal mi?
Çocukta gelişme geriliği varlığı
Konuşmasında normalden sapma var mı? ( otizm bulgusu olabilir )
Ailesel yoksunluk, ilgisizlik var mı?
Ailesel bilinen hastalık varlığı
Konvülsiyon hikâyesi varlığı
Konuşma geriliğinin tanısını koymada ve hastaya yaklaşımda önemli ipuçlarıdır.
MUAYENE BULGULARI
Baş çevresinde büyüklük veya küçüklük varlığı
Anormal yüz görünümü varlığı
Şekil bozukluğu olan kulak ve göz varlığı
Kulak zarında bozulma
Sosyal bozukluk içine kapanıklık korku ve tedirginlik hali
Sosyal çevre ile uyumsuzluk, ilgisizlik, kendine has ayrı bir hayatta yaşama
Beslenme bozukluğu ve büyüme gelişme geriliği varlığı
Koordine hareket bozukluğu
Çocukta halsizlik zayıflık çabuk yorulma
Muayene esnasında kontrol ve dikkat edilmesi gereken noktalardır. Şikâyetin tanımlanmasında yardımcı olur.
