Fiziksel-zihinsel-duygusal gelişim
Giyinirken ellerini ve kollarını uygun şekilde hareket ettirerek giyime yardımcı olur. Bir kitap ters verilmişse, düzgün şekilde döndürerek bakar. Kalın yapraklı bir kitabın sayfalarını çevirebilir. Vücudunun gösterilen parçalarını öğrenebilir. Evin dışında ve uzakta olan nesneleri gösterir.
Adı söylendiğinde 3 seçenek arasından birini seçebilir. Bildiği bir nesneyi istediği zaman başka bir odadan getirebilir. Rahatça ve isteyerek karalamalar yapacaktır. Yeme içme becerisi gelişmiştir. Eğer fırsat verirseniz döke döke kendi yeme zamanıdır şimdi. Merdiven kenarına tutunup, kendisi çıkabilir. Çekmece ve dolapları karıştırır. 4 küpten kule yapar. Simge oyunu geliştirir. 20 sözcüğü vardır. Güvendiği kişileri selamlar ve kucaklar. İnatçı davranışları başlar.Tıbbi takip/Öneriler
Muayene: Genel fizik muayene, gelişim
Öneriler: Günlük enerjinin %15-20’si anne sütü+ Aileyle birlikte sofra gıdası. D vit, Florlu çocuk macunu ile diş fırçalama.
Testler: 18 ayda M-Chat anketi ile Otizm taraması. (Test hakkında detay için M-chat linkini tıklayın)
Aşıları: 18 ay DTacB-IPV-Hib / OPA+ Hepatit A
16 AYLIK BEBEK
Beyin Gelişimi
Bebeğinizi ilk kucağınıza aldığınız anda bile, 100 milyar beyin hücresi ile doğduğunu söyleyince şaşırmayın. Beyin olgunlaştıkça her geçen gün hem bu hücrelerin sayısı artacak hem de birbirleriyle bir ağ şeklinde sinaps adı verilen bağlantılar kuracaklardır. Ve 3 yaşına geldiğinde beyninde 1000 trilyon bağlantı bulunacaktır. Bu bağlantıların uygun bir şekilde gelişmesi bebeğin devamlı yeni bir şeyler keşfetmesini, etrafla ilgilenmesini sağlayacağı gibi etraftan gelen uyarılar da bu bağlantıların uygun şekilde gelişmesini sağlayacaktır.
Anne! Anne!…
Her zaman olmasa da, genellike evde bebekle en çok ilgilenen kişi annedir ve yürüyen çocuğun gözünde o hep 1 numaradır. Çünkü genelde anne bebekle daha fazla vakit geçirmektedir. Ona kitap okur, uykuya yarıtırır, yemeğini hazırlar banyo yaptırır. Bu yoğun tempo ve bunların çocuğunuz tarafından sadece anne tarafından yapılır olarak algılanması ile taparcasına size bağlanması zaman zaman sizleri zorlamaktadır.
Ancak baba için de kolay değildir. Genelde baba dışarıda olup akşam ailesiyle birlikte evde geçireceği zamanı gözlemektedir. Yeni yürüyen bebeğin sürekli olarak annesini tercih etmesinden rahatsız olabilir. Ama merak etmeyin sizi de çok seveceği günler de gelecek, çoğu çocuk babasının çabalarını da göz ardı etmez ve özellikle okul öncesi dönemlerde baba çocuğun gözünde çılgınca sevilen büyük olarak öne çıkar.
Bu arada, anne ve baba çocuğun her iki ebeveyni de özen gösteren kişiler olarak kabul etmesine yardımcı olabilirler. Bebeğin anneyi temel özen gösteren kişi olarak kabul etmesinin nedeni ihtiyacı olduğunda, altını değiştirirken, uykuya yatırılırken, bir şikayeti olduğunda çocuğu tutarken, yemek ve ara öğünlerinin hazırlanmasında v.s. hep annesini görmesidir.
Geceleyin, babanın da bu role soyunması önemlidir. Çocuğun babayı hiç kabul etmediği durumlarda çocuk ile baba arasındaki rutin ilişkinin gelişmesini sağlamak üzere belki de annenin arkadaşları ile vakit geçirmesi ve geçici bir süre için de olsa bazı rutin görevleri babaya bırakması çok da yadırganmamalıdır. Aynı zamanda anne, babanın çocuğa bakarken yapabileceği ufak hataları hoş görmeli, babanın kendi çocuk bakım tarzını geliştirmesine müsaade etmelidir. Belki bazı hatalar yapacaktır fakat merak etmeyin, ufaklık kısa zamanda tercihlerini babasına vücut diliyle de olsa bir şekilde ifade edecektir. Son olarak babalar hakkında bazı kitaplar alarak, bu kitapları gündüz okuyabilir ve akşam baba çocukla vakit geçirmeye geldiğinde onunla bu kitaplar hakkında konuşabilirsiniz.
Disiplin
Disiplinin çocuğun sorumlu bir ergen olarak büyümesine yardım ettiğini unutmayın. Aile olmanın en zor ve önemli parçası disiplindir. O sevgi göstermenin bir yoludur. Birinci doğum gününe kadar onun faaliyetlerini dikkatini dağıtarak, tutarak, ve zararlı ve kırılgan şeyleri onun ulaşabileceği yerlerden uzak tutarak sınırladık. Birkaç ay içerisinde, belki “hayır” demekten anlayacak fakat sıklıkla da uygulamak istemeyecektir.
Onu yönlendirecek ve kısıtlayacak sözcükleri artı kullanmaya başlayabilirsiniz. Birkaç mantıklı kural koyun ve onlara bağlı kalın. Uymaz ise onu durdurun, kuralları tekrar edin ve onların niçin gerekli olduğunu birkaç basit sözle anlatın. Onu cezalandırmayın. Eleştirme ve cezalandırma yerine öğretme ve yönlendirme ile daha çabuk ve kolay öğrenecektir. Lütfen sabırlı olun, emin olun zamanla karşılığını göreceksiniz.
17 AYLIK BEBEK
Disiplin Hakkında Mantık Yürütme
Araştırmalara göre ki ebeveynler yeni yürüyen çocukları iki şekilde yönetirler: Güç kullanarak kontrol ve mantık yürüterek kontrol. Güç kullanma fiziksel cezalandırmayı, kuvvet kullanmayı ve eşyaların veya hakların geri alınmasını içerir. Aynı zamanda sevginin geri çekilmesi ve çocukla konuşmayı reddetmeyi de içerir. Mantıkla kontrol ise, çocuğun neden bu şekilde hareket etmesi gerektiğinin basit cümlelerle açıklanmasıdır. Mantık yürütme yasak hareketlerin başkalarının ve kendisinin canını acıtabileceği veya onlara zarar verebileceği biliglerini içerir.
Eğer çocuğunuz diğer çocuklara kum atıyorsa, güç kullanımı ona bağırma veya ona vurma şeklinde olabilir. Mantık kullanarak kontrol ise ona diğer çocuklara kum atmanın onların canını acıtabileceğini, gözlerine kaçarsa zarar verebileceğini ve yapılmaması gerektiğini bildirmektir. Mantık yürüterek kontrolü seçen aileler çocuklarının hareketini kontrol etmekte daha başarılıdırlar. Mantık kullanma aynı zamanda çocuğun daha iyi iletişim kurmasını sağlamaktadır.
Çocukların Korkuları
Çocuk korkuları erişkin korkularından farklıdır. Çocukların büyük insanlara göre korkuları sanki biraz daha fazla gibidir. Erken yaşlarda çocukların çoğu bir eşyadan veya bir olaydan korktukları kısa dönemler atlatırlar. Aslında bu korkuların çoğunda ana sebep tecrübe eksikliğidir. Diğer korkular yaşanan tehliklei olaylardan sonra ortaya çıkarlar. Örnek olarak, neredeyse boğulmayı atlatmış bir çocuk suyun yanına gitmek istemeyebilir. Ebeveynler korkan çocuklarına birçok şekilde yardımcı olabilir.
Yabancılardan korkmak gibi birçok korku birkaç ay içinde geçer. İki yaşında köpekler tarafından korkutulmuş bir çocuk anaokuluna gidene kadar evcil bir köpeği eve almak, hatta 5 m yakınından bile geçmek istemeyebilir. Gene de çocukların duygularına saygılı olmalı ve diğer kişilerin de saygı göstermesini temin etmek gerekir. Bazı insanlar çocukların korkuları ile alay ederler. Bu doğru bir davranış olmadığı gibi korkunun kuvvetlenmesine neden olur.
Çocuğunuzun korktuğu nesne veya durumla zaman içinde hafif hafif karşılaşmasını sağlayarak bu duygusunu hafifletebilirsiniz. Köpeklerden korkan bir çocuk önce doldurulmuş bir oyuncak köpekle oynatılır, daha sonra köpeklere belli bir mesafeden baktırılabilir ve sonra da sevimli ve sakin küçük bir köpekle oynaması sağlanabilir.
Çocuğunuza korktuğu anlarda olduğu kadar korkmadığı anlarda da dikkat edin. Çoğu çocuk korktuğu zaman hareket etmez. Gene de yetişkinler korkan çocuğu rahatlatmak için hemen kucaklarına alırlar. Tabi ki ebeveynler ağlayan çocuğu ihmal etmemelidir, fakat çocuk ağlamadığı halde aşırı kucaklama ve ilgi göstermek de korkuyu körükleyebilir. Ebeveynler çocukların korkularından dolayı üzülseler de zamanla bunların hepsi yok olacaktır. Hatta ileride 10 yaşına geldiğinde keşke biraz korkusu olsa diyebileceğiniz günler bile gelecektir.
Beslenme
Çocuklara her gün aynı saatte yemek veya ara öğünler vermek doğru olur. Düzenli zamanlarda yemek yiyeceğini bilmesi çocuk için sağlıklı bir alışkanlıktır. Aksi halde huysuz ve ters olacaktır. Bir dahaki öğünü ne zaman yiyeceğini bilmez ise yemek bulduğunda aşırı yiyebilir. Kahvaltı anahtardır. Sabah yemek yemek çocuğunuzu zinde ve enerjik yapacaktır. Uyanır uyanmaz yemek yemek istemeyebilir. Bu normaldir, daha sonra tekrar deneyin. Yarım saat içinde veya bu civarda yemek yemeğe hazır olacaktır.
Çocukların mideleri küçük olup yemek yedikten birkaç saat sonra acıkabilirler. Onun açlığını gidermek ve sağlıklı olması için öğleden evvel ve ikindi vakti ona besleyici ara öğünler veriniz. Düzenli bir yemek ve ara öğün programına sadık kalmaya çalışın. Eğer çocuğunuz yemek vaktinde normal yemeğini yemez fakat hemen ardından ara öğün isterse bir sonraki ara öğün vaktini beklemesini isteyebilirsiniz.
Çocuğun hazırladığınız yemekleri yemesini öğrenmesine yardımcı olunuz. Eğer çocuğunuz hazırladığınız yemeği yemek istemiyorsa onun için hemen başka bir şey hazırlamaya koyulmayın. Ailedeki herkesin bu yemeği yediğini hatırlatın. Ona bir sonraki yemeğin veya ara öğünün zaman alacağını bildirin. Gene de yememekte direnirse yavaşça tabağını kaldırın. İsterse masadan kalkmasına müsaade edin.
Çocuğunuza farklı yemekleri denemesi için fırtsalar sunun. İlk defa verdiğiniz i bir yemeği yemek istemezse ise, ısrar etmeyin ama sabırla denemeye devam edin. Çocuklar yeni yemekleri genel olarak ilk defasında reddederler. Aynı yemeği birkaç gün sonra tekrar verin. O zaman deneyebilirler veya sizin birkaç kez daha şansınızı denemenizi bekleyebilirler. Bu süre zarfında ailedeki diğer insanların yediğini ve hoşlandığını görecek, belki deneyecek ve yemek ona daha zevkli gelecektir.
18 AYLIK BEBEK
Çocuğunuzun Duyguları da Gelişiyor
Belki de farkındasınız çocuğunuz bu aralar çok yoğun ve değişken hisler gösterebilir. Aniden çok heyecanlandığını, hüsrana uğradığını, mutlu olduğunu, kızdığını veya korktuğunu görebilirsiniz. Her seferinde bu duyguların ismini söyleyerek bunların anlamını öğrenmesine yardım edebilirsiniz. Korktun galiba, çok mu sevindin gibi.Bir kutu açılmadığında veya bir araba yürümediğinde sizin ufaklık onu düşürebilir veya kızgınlıkla atabilir. Böyle bir durumda, oyuncağın çalışmaması seni kızdırdı biliyorum diyebilirsiniz. Bu kelimeler çocuğunuzun öfkesini anladığınızı gösterir. Aynı zamanda bu kelimeler kendisinin de hislerini anlamasına yardımcı olur.
Bununla nasıl başa çıkacağını gösterin. Ona oyuncağın nasıl çalıştığını gösterin, oyuncağı değiştirin veya onu sevecen bir şekilde tutun. Duygularına dikkat ettiğinizi, değer verdiğinizi görecek ve onlarla başa çıkmayı öğrenecektir. Sağlam bir temel oluşturmasını sağlamanız çok önemlidir. Çocuğun hislerini anlaması ve onlarla baş etmesi seneler alabilir ama sizin bu yaşlardaki yardımınız onun öğrenmesini kolaylaştıracaktır.
Çocuğunuzun diğer aylara ait gelişimini öğrenmek için “Ay Ay Bebek Gelişimi” uygulamamızı ziyaret edebilirsiniz.
Özgüven Erken Kazandırılmalı
Çocuğunuzun özgüveni onun kendi hakkındaki düşünce, his ve fikirlerinden oluşur. Bunların tümü kendisinin ne kadar önemli, sevgili ve muktedir olduğu yönündeki fikirlerini şekillendirir. Çocuğunuzun sizin için önemli olduğunu bilmesine yardım edin. Çocuğunuzun kendisi hakkındaki görüşü – özgüveni- sizin ve diğerlerinin ona karşı olan davranışlarınıza göre belirlenir. Değer verdiği kişiler tarafından yetenekli ve değerli bir kişi olarak davranılırsa, kendisi de kendisinin değerli ve yetenekli olduğu görüşüne varır.
Ona özen gösterdiğiniz, onunla oynadığınız, onun büyüme ve öğrenme ihtiyaçlarına cevap verdiğiniz için sizin için ne kadar değerli olduğunu bilecektir. Aynı zamanda onun öğrenme ve yeni beceriler geliştirme kabiliyetine inandığınızı görür. Özgüveni geliştikçe sizin bu bakımınıza, yönlendirmenize ve saygınıza da yine ihtiyacı olacaktır. Yaptığını beğenmediğiniz zamanlarda bile onu sevdiğinizi bilmek isteyecektir. Ondan daha birçokşey beklediğinizi fakat yine de olduğu gibi onu sevdiğinizi bilmek ihtiyacındadır.
Çocuğun özgüveni her kesim için geçerlidir. Bu sizin maddi durumunuz, eğitiminiz, sosyal sınıfınız veya mesleğiniz ile belirlenmemektedir. Çocuğunuzun kendisine güveninin temeli onun hayatının ilk yıllarında yapılanmaktadır. Anne baba olmanın en büyük ödevlerinden biri iyi bir özgüven oluşturmaktır.
Oyun Zamanı
Oyun HER ZAMAN eğlencedir. Bu oyunların hem sizin için hem de çocuğunuz için bir eğlence olması gerektiğini unutmayın. Oyunu bir işe veya yarışmaya döndürürseniz, yeni yürüyen çocuğunuz oynamak istemeyecektir. Yeni şeylerde cesareti kırılabilir veya yenilgi hissine kapılabilir. Ve bu olumsuz durum sizi ve yavrunuzu beraber alacağınız zevkten ve birlikte öğrenmekten men edebilir.
Oyunu siz ve çocuğunuz birlikte istediğiniz zaman oynayın. Çocuğunuz sıkılmadan veya yorulmadan bırakın. Bu bazen bşir oyunu sadece 1-2 dakikalığına oynamak anlamına gelse bile. Hata veya yenilgiler için çocuğunuzu eleştirmeyin, çaba ve başarılarını övün. Oyunu daha zevkli bir hale getirmek için değiştirmek üzere hayal gücünüzü kullanın, çocuğunuzun da aynı şeyi yapmasına fırsat verin. Oyuna heyecan katın fakat zorlamayın. Özellikle bu yaşlardaki çocuklar için oyun ve öğrenmek birlikte hareket eder. Dolayısı ile oyunu hafif, yaratıcı ve zevkli kılın.
